Trong lĩnh vực truyền tải và phân phối điện năng, máy biến điện áp TU đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc đo lường và bảo vệ hệ thống điện. Đây là thiết bị không thể thiếu trong các trạm biến áp và nhà máy điện. Bài viết sau sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về máy biến điện áp TU, từ khái niệm, nguyên lý hoạt động, cấu tạo đến ứng dụng thực tiễn, đồng thời đảm bảo chuẩn SEO để bạn dễ dàng tìm kiếm và theo dõi.
1. Máy Biến Điện Áp TU Là Gì?
Máy biến điện áp TU (Voltage Transformer – VT, hay Potential Transformer – PT) là một loại máy biến áp chuyên dụng dùng để biến đổi điện áp cao xuống mức điện áp thấp hơn, phù hợp với thiết bị đo lường và bảo vệ trong hệ thống điện.
Không giống như máy biến áp công suất, TU không phục vụ mục đích truyền tải năng lượng, mà chủ yếu để đảm bảo an toàn cho người và thiết bị trong quá trình giám sát và điều khiển hệ thống điện.
2. Nguyên Lý Hoạt Động Của Máy Biến Điện Áp TU
Máy biến điện áp TU hoạt động theo nguyên lý cảm ứng điện từ tương tự như máy biến áp thông thường. Khi điện áp cao được đưa vào cuộn sơ cấp, từ thông tạo ra sẽ cảm ứng sang cuộn thứ cấp và tạo ra một điện áp tương ứng theo tỷ lệ đã xác định trước.
Tỷ số biến áp của TU được thiết kế chuẩn xác để đảm bảo:
-
Điện áp đầu ra thứ cấp luôn nằm trong giới hạn an toàn (thường là 100V hoặc 110V).
-
Phản ánh đúng tỷ lệ với điện áp thực tế ở cuộn sơ cấp.
-
Đảm bảo độ chính xác cao để phục vụ đo lường và bảo vệ.
Hình ảnh mác của máy biến điện áp TU
3. Cấu Tạo Của Máy Biến Điện Áp TU
Máy biến điện áp TU gồm các bộ phận chính như sau:
3.1. Lõi thép
Lõi thép có nhiệm vụ dẫn từ thông, được chế tạo từ các lá thép kỹ thuật điện ghép lại, có khả năng giảm tổn hao từ trường và nâng cao hiệu suất hoạt động.
3.2. Cuộn dây sơ cấp và thứ cấp
-
Cuộn sơ cấp: kết nối trực tiếp với lưới điện cao áp.
-
Cuộn thứ cấp: kết nối với thiết bị đo và rơ-le bảo vệ.
Các cuộn dây được cách điện cẩn thận để đảm bảo an toàn điện và hạn chế tổn thất.
3.3. Tụ phân áp
Tụ phân áp có tác dụng làm giảm điện áp cần biến đổi trước khi giảm áp bằng máy biến áp cảm ứng điện từ.

3.3. Vỏ cách điện
Thường được làm bằng vật liệu cách điện như sứ hoặc epoxy, có khả năng chịu nhiệt và chịu áp lực cao.
3.4. Phụ kiện kèm theo
-
Cọc đấu nối
-
Thiết bị chống sét nội bộ
-
Bộ hiển thị hoặc đánh dấu tỷ lệ biến áp
4. Phân Loại Máy Biến Điện Áp TU
Máy biến điện áp TU được chia thành nhiều loại theo các tiêu chí khác nhau:
4.1. Theo môi trường cách điện
-
TU khô: dùng cách điện khí hoặc nhựa epoxy.
-
TU dầu: sử dụng dầu cách điện để truyền nhiệt và cách điện.
4.2. Theo số pha
-
TU một pha: thường sử dụng trong hệ thống một pha hoặc từng pha riêng biệt trong hệ ba pha.
-
TU ba pha: cấu tạo gồm ba bộ TU tích hợp trong một khối, dùng cho hệ thống điện ba pha.
4.3. Theo mục đích sử dụng
-
TU đo lường: cung cấp điện áp thứ cấp cho thiết bị đo.
-
TU bảo vệ: phục vụ cho các rơ-le bảo vệ hệ thống.
Hình ảnh máy biến điện áp sử dụng làm bảo vệ cho máy biến thế (03 trụ ở ngoài cùng)
5. Ứng Dụng Của Máy Biến Điện Áp TU Trong Thực Tế
Máy biến điện áp TU được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực:
5.1. Trong trạm biến áp
TU giúp hạ điện áp cao xuống mức an toàn để đưa vào thiết bị đo lường, giám sát tình trạng lưới điện, và điều khiển từ xa.
5.2. Trong nhà máy điện
Giúp kết nối và đồng bộ hóa giữa các máy phát điện và lưới điện quốc gia thông qua hệ thống đo lường chính xác.
5.3. Trong công nghiệp và tòa nhà lớn
Máy biến điện áp TU đảm bảo giám sát ổn định hệ thống điện, giảm thiểu rủi ro quá áp và đảm bảo an toàn cho hệ thống tự động hóa.
6. Lợi Ích Khi Sử Dụng Máy Biến Điện Áp TU
Việc sử dụng máy biến điện áp TU mang lại nhiều lợi ích rõ rệt:
-
An toàn tuyệt đối cho người vận hành và thiết bị đo.
-
Đo lường chính xác, giúp tối ưu hóa vận hành và giám sát hệ thống.
-
Bảo vệ hệ thống điện, nhờ khả năng kết nối với các rơ-le bảo vệ.
-
Giảm chi phí bảo trì, do thiết bị có độ bền cao và hoạt động ổn định.
7. Lưu Ý Khi Chọn Mua Máy Biến Điện Áp TU
Khi lựa chọn máy biến điện áp TU, cần xem xét các yếu tố sau:
-
Điện áp định mức sơ cấp và thứ cấp.
-
Cấp chính xác phù hợp với yêu cầu đo lường hoặc bảo vệ.
-
Công suất định mức của cuộn thứ cấp.
-
Môi trường lắp đặt: trong nhà hay ngoài trời.
-
Tiêu chuẩn kỹ thuật: nên chọn sản phẩm đạt chuẩn IEC hoặc TCVN.
8. Đơn Vị Cung Cấp Máy Biến Điện Áp TU Uy Tín
Nếu bạn đang tìm kiếm máy biến điện áp TU chất lượng cao, hãy lựa chọn các nhà sản xuất và nhà phân phối có uy tín trên thị trường như:
- ABB
-
Siemens
-
Schneider Electric
Đừng quên yêu cầu giấy chứng nhận chất lượng, bản vẽ kỹ thuật và hướng dẫn lắp đặt khi mua thiết bị.
Kết Luận
Máy biến điện áp TU là thiết bị không thể thiếu trong bất kỳ hệ thống điện nào có liên quan đến đo lường và bảo vệ. Với khả năng biến đổi điện áp chính xác và an toàn, TU đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo sự ổn định và hiệu quả cho lưới điện. Việc lựa chọn TU phù hợp không chỉ giúp tăng tuổi thọ thiết bị mà còn góp phần đảm bảo an toàn vận hành cho cả hệ thống.
Xem thêm: