Giới thiệu về trạm biến áp treo
Trong hệ thống phân phối điện trung – hạ áp, trạm biến áp treo ngày càng đóng vai trò quan trọng nhờ thiết kế nhỏ gọn, tiết kiệm chi phí và linh hoạt khi lắp đặt. Đây là lựa chọn lý tưởng cho các khu vực dân cư, vùng nông thôn hoặc khu công nghiệp nhỏ, nơi yêu cầu cấp điện nhanh chóng, an toàn và ổn định.
Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về khái niệm, cấu tạo, ứng dụng và lợi ích của trạm biến áp treo, đồng thời cung cấp thông tin hữu ích cho việc thiết kế và lắp đặt loại trạm này đúng tiêu chuẩn.
Trạm biến áp treo là gì?
Trạm biến áp treo là loại trạm biến áp được lắp đặt trên cột điện (cột bê tông ly tâm hoặc cột thép) thay vì xây dựng trên nền móng cố định như trạm trệt. Máy biến áp và các thiết bị phụ trợ sẽ được treo trực tiếp lên cột, tiết kiệm không gian mặt bằng và chi phí xây dựng nhà trạm.
Loại trạm này thường được sử dụng trong hệ thống điện trung áp (15kV, 22kV hoặc 35kV), thực hiện chức năng hạ áp từ trung thế xuống hạ thế (0.4kV) để cấp điện cho hộ tiêu thụ cuối cùng.
Cấu tạo cơ bản của trạm biến áp treo
Một trạm biến áp treo tiêu chuẩn bao gồm các bộ phận chính sau:
1.Máy biến áp phân phối
Là thiết bị trung tâm, thực hiện nhiệm vụ biến đổi điện áp từ trung áp sang hạ áp. Máy biến áp thường có công suất từ 50kVA đến 560kVA tùy theo nhu cầu sử dụng điện.
2.Thiết bị đóng cắt trung thế
Gồm dao cách ly, cầu dao phụ tải hoặc máy cắt tự động (Recloser), dùng để đóng cắt nguồn điện trung thế khi cần bảo trì hoặc xử lý sự cố.
3.Thiết bị bảo vệ và chống sét
Lắp đặt van chống sét hoặc ống sét van để bảo vệ máy biến áp và các thiết bị khỏi hiện tượng quá áp do sét lan truyền hoặc đóng cắt đột ngột.
4. Tủ hạ thế
Tủ hạ thế lắp đặt các thiết bị như aptomat, cầu chì, đồng hồ đo điện, và các thanh cái cấp nguồn cho hộ tiêu thụ.
5. Hệ thống tiếp địa và dây dẫn
Đảm bảo an toàn cho con người và thiết bị trong quá trình vận hành. Hệ thống tiếp địa phải có điện trở ≤ 4 ohm (theo QCVN 01:2020/BCT).

Ưu điểm của trạm biến áp treo
Trạm biến áp treo mang lại nhiều lợi ích so với trạm trệt truyền thống:
- Tiết kiệm chi phí: Không cần xây dựng nhà trạm, móng nền hay hàng rào bảo vệ.
- Lắp đặt nhanh chóng: Giảm thiểu thời gian thi công và nhân công.
- Tối ưu không gian: Phù hợp với khu vực hạn chế về mặt bằng như đô thị hoặc vùng đồi núi.
- Bảo trì dễ dàng: Thiết bị được bố trí trên cao, dễ tiếp cận và quan sát khi cần kiểm tra.
- Đảm bảo an toàn: Các bộ phận chính đều được treo ở độ cao an toàn, giảm thiểu nguy cơ tai nạn điện.
Ứng dụng của trạm biến áp treo
Trạm biến áp treo hiện đang được sử dụng phổ biến trong nhiều lĩnh vực như:
- Cấp điện sinh hoạt cho các khu dân cư, cụm dân cư ở nông thôn hoặc ngoại ô.
- Điện cho trang trại nông nghiệp, trạm bơm nước tưới tiêu, chăn nuôi tập trung.
- Chiếu sáng công cộng như đèn đường, đèn công viên, khu vui chơi.
- Cấp điện cho các cơ sở sản xuất nhỏ, nhà máy, xưởng chế biến thực phẩm,…
Nhờ tính linh hoạt và chi phí đầu tư thấp, trạm biến áp treo là giải pháp lý tưởng cho các khu vực cần triển khai hệ thống điện nhanh chóng, tiết kiệm mà vẫn đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật.
Lưu ý khi thiết kế và lắp đặt trạm biến áp treo
Để đảm bảo hiệu quả và an toàn khi sử dụng, khi thiết kế trạm biến áp treo cần lưu ý:
- Tính toán công suất phù hợp với phụ tải hiện tại và dự kiến phát triển trong tương lai.
- Chọn vị trí cột treo hợp lý, đảm bảo khoảng cách an toàn lưới điện và dễ dàng bảo trì.
- Tuân thủ tiêu chuẩn kỹ thuật như QCVN 01:2020/BCT, TCVN 8525:2017,…
- Bố trí hệ thống tiếp địa đúng quy định, đảm bảo điện trở nối đất nhỏ hơn hoặc bằng 4 ohm.
- Kiểm tra định kỳ thiết bị đóng cắt, chống sét và tủ hạ thế để đảm bảo vận hành ổn định.
Kết luận
Trạm biến áp treo là giải pháp hiệu quả, tiết kiệm và linh hoạt trong hệ thống phân phối điện ngày nay. Với nhiều ưu điểm vượt trội, loại trạm này không chỉ đáp ứng tốt nhu cầu điện cho hộ gia đình, cụm dân cư mà còn là lựa chọn hàng đầu cho các công trình nông nghiệp và công nghiệp nhỏ.
Việc lựa chọn đúng thiết bị, thi công đúng kỹ thuật và bảo trì định kỳ sẽ giúp trạm hoạt động ổn định, bền bỉ và an toàn trong suốt thời gian sử dụng.
XEM THÊM:
Máy biến áp khô là gì, phân loại, ưu nhược điểm và ứng dụng